Thực hành Tính axit-bazơ - Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Thí nghiệm 1 : Tính axit – bazo

- Tiến hành TN:

    + Đặt 4 mẩu giấy chỉ thị pH lên mặt kính đồng hồ.

    + Lần lượt nhỏ lên các mẩu giấy đó 1 giọt dd HCl 0,1M, 1 giọt dd NH₄Cl, 1 giọt dd CH₃COONa, 1 giọt dd NaOH.

- Hiện tượng :

    + HCl làm mẩu giấy pH chuyển màu cam ⇒ HCl có tính axit mạnh

    + NH₄Cl làm mẩu giấy pH chuyển màu vàng nhạt ⇒ NH₄Cl có tính axit yếu

    + CH₃COONa làm mẩu giấy pH chuyển màu xanh nhạt ⇒ CH₃COONa có tính bazo yếu

    + NaOH làm mẩu giấy pH chuyển màu xanh dương ⇒ NaOH có tính bazo mạnh

(Lưu ý : màu sắc chỉ mang tính chất tương đối, cần quan sát kĩ thí nghiệm làm thực tế.)

- Giải thích : Tùy vào nồng độ axit, bazo mà làm giấy pH chuyển màu khác nhau.

Thí nghiệm 2 : Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Thí nghiệm a:

- Tiến hành TN : Cho 2ml dd Na₂CO_3 đặc vào ống nghiệm đựng khoảng 2ml dd CaCl_2 đặc.

- Hiện tượng : Xuất hiện kết tủa trắng

- Giải thích : 2 dd đã phản ứng với nhau tạo ra chất kết tủa là CaCO₃

PTHH : CaCl₂ + Na₂CO₃ → 2NaCl + CaCO₃ ( Ca²⁺ + CO₃^2- → CaCO₃)

Thí nghiệm b:

- Tiến hành TN: Hòa tan kết tủa CaCO₃ ở thí nghiệm a bằng dd HCl loãng.

- Hiện tượng: Xuất hiện bọt khí thoát ra

- Giải thích: HCl đã hòa tan kết tủa CaCO₃ và sinh ra khí CO₂.

PTHH: CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂

(CaCO₃ + 2H⁺ → Ca²⁺ + CO₂ + H₂O)

Thí nghiệm c:

- Tiến hành TN:

    + Cho vào 2 ống nghiệm khoảng 2ml dd NaOH

    + Nhỏ vào đó vài giọt dd phenolphtalein

    + Nhỏ từ từ dd HCl loãng vào ống nghiệm trên, vừa nhỏ vừa lắc cho tới khi mất màu

- Hiện tượng: Lúc đầu ống nghiệm chỉ có dd NaOH ⇒ phenolphtalein chuyển màu hồng. Sau khi nhỏ từ từ dd HCl vào màu hồng nhạt dần tới khi dư dd HCl màu hồng biến mất.

- Giải thích: dd NaOH có tính bazo làm phenolphtalenin chuyển màu hồng. Khi thêm HCl nồng độ dd NaOH giảm dần (do NaOH tác dụng với HCl) tới khi HCl dư, dung dịch có tính axit nên màu hồng biến mất.

HCl + NaOH → NaCl + H₂O (H⁺ + OH^- → H₂O)

Thí nghiệm d:

- Tiến hành TN:

    + Cho vào ống nghiệm 2ml dd ZnSO₄, thêm tiếp vào đó 4ml dd NaOH để đảm bảo phản ứng vừa đủ tạo kết tủa, ta thu được kết tủa Zn(OH)₂. Thêm tiếp NaOH từ từ cho tới dư. Quan sát hiện tượng

- Hiện tượng: Lúc đầu phản ứng tạo kết tủa trắng. Khi cho thêm NaOH tới dư, kết tủa tan dần tạo dung dịch trong suốt

- Giải thích:

    + dd ZnSO₄ và dd NaOH đã phản ứng với nhau tạo ra kết tủa là Zn(OH)₂

    + Zn(OH)₂ thể hiện tính lưỡng tính nên tan được trong dd NaOH

PTHH : ZnSO₄ + 2NaOH → Zn(OH)₂ + Na₂SO₄

(Zn²⁺ + 2OH^- → Zn(OH)₂)

Zn(OH)₂ + 2NaOH → Na₂ZnO₂ + 2H₂O

(Zn(OH)₂ + 2OH^- → ZnO₂^2- + 2H₂O)

Hỗn hợp E chứa hai chất hữu cơ đều mạch hở và không chứa nhóm chức khác gồm este X (CnH2n–2O2) và este Y (CmH2m–4O4), trong đó số mol của X lớn hơn số mol của Y. Đốt cháy hết 16,64 gam E với oxi vừa đủ, thu được x mol CO2 và y mol H2O với x = y + 0,2. Mặt khác đun nóng 16,64 gam với dung dịch KOH vừa đủ, thu được hỗn hợp F chứa 2 ancol đồng đẳng kế tiếp và hỗn hợp hợp chứa 2 muối; trong đó có a gam muối A và b gam muối B. Dẫn toàn bộ F qua bình đựng Na dư, thấy khối lượng bình tăng 6,76 gam. Giá trị của a: b?

Nâng cao - Tự luận

Đáp án:

X có dạng C_nH_2n-2O₂ và Y có dạng C_mH_2m-4O₄, lại cho 2 ancol đồng đẳng kế tiếp

→ 2 ancol no, đơn chức, mạch hở.

Ta có: x = y + 0,2 → x – y = 0,2 = nX + 2nY → n_{2 ancol} = 0,2mol

Gọi ancol là ROH (0,2 mol) → n_H2 = 0,1 → m_{bình tăng} = m_ancol – m_H2

→ 6,76 = 0,2. (R + 17) – 0,2 → R = 17,8

→ 2 ancol CH₃OH (z mol) và C₂H₅OH (t mol)

→ z + t = 0,2 và 32z + 46t – 0,2 = 6,76 → z = 0,16 và t = 0,04

Do n_X > n_Y , ta xét 2 trường hợp sau:

TH1: X tạo bởi CH₃OH và Y tạo bởi C₂H₅OH

Quy đổi hỗn hợp thành C₄H₆O₂ (0,16 mol); C8H12O4(0,04 mol); CH₂ (x mol)

Có m_{hỗn hợp} = 16,64 → x < 0 (loại)

TH₂: X tạo bởi CH₃OH và Y tạo bởi cả 2 ancol.

Quy đổi hỗn hợp thành C₄H₆O₂ (0,12 mol); C₇H₁₀O₄(0,04 mol); CH₂ (x mol)

(do chia mất CH₃OH vào 2 ancol)

Có m_{hỗn hợp} = 16,64 → x = 0

→ X là C₂H₃COOCH₃ (0,12 mol) và Y là CH₃OOC-C₂H₂-COOC₂H₅ (0,04 mol)

→ muối thu được là C₂H₃COONa (0,12 mol) và C₂H₂(COONa)2 (0,04 mol)

→ m_C2H3COONa = 11,28 và m_C2H2(COONa)2 = 6,4

(nhận thấy các đáp án. a:b đều > 1)

→ a = m_C2H3COONa = 11,28 và b = m_C2H2(COONa)2 = 6,4

→ a: b = 11,28/6,4 = 1,7625

Cho 11,25 gam C2H5NH2 tác dụng với 200 ml dung dịch HCl x(M). Sau khi phản ứng xong thu được dung dịch có chứa 22,2 gam chất tan. Tìm x?

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Giả sử C₂H₅-NH₂ phản ứng hết → số mol HCL Phản ứng = Số mol amin = 11,25 / 45 = 0,25 mol = Muối tạo thành

- Muối tạo thành là C₂H₅NH₃Cl → Khối lương là m = 0,25x(45+ 36,5)= 20,375 g . Đề nói có 22,2 g chất tan → HCl dư ⇒ m_{HCl dư} = m_{chất tan} – m_muối = 1,825g → số mol HCl dư là 1,825/36,5 = 0,05mol ⇒ vậy số mol HCl tổng là = 0,25 + 0,05 = 0,3 mol

→ C_M(HCl) = n/V = 0,3/0,2 =1,5 M

Những nguồn năng lượng sau đây có tác động như thế nào đối với không khí và nước? - Than đá. - Dầu mỏ. - Khí tự nhiên. - Năng lượng hạt nhân.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

- Than đá: Khi đốt than đá sẽ thải vào khí quyển các khí $C{O}_2,CO,N{O}_2,...$

- Dầu mỏ:

+ Đốt xăng, dầu cũng thải vào không khí các khí $C{O}_2,N{O}_2,...$

+ Các đường ống dẫn dầu bị rò, rỉ làm ô nhiễm nguồn nước. Các vụ đắm tàu chở dầu gây ô nhiễm, nước biển trầm trọng.

- Khí tự nhiên: Khi cháy thải vào không khí các khí $C{O}_2,N{O}_2,...$

- Năng lượng hạt nhân: Nếu bị rò, ri lò phản ứng sẽ gây ô nhiễm phóng xạ không khí và nước.

Câu hỏi lý thuyết về ứng dụng của este

Cơ bản - Trắc nghiệm

Đáp án:

• Câu A. Sản xuất cao su pren.

• Câu B. Sản xuất nhựa bakelit.

• Câu C. Sản xuất thuỷ tinh hữu cơ.

• Câu D. Sản xuất tơ nilon.