Gọi tên các dẫn xuất halogen sau theo hai cách và chỉ rõ bậc của chúng: a) CH3I, CHI3, BrCH2CH2CH2CH2Br, CH3CHFCH3, (CH3)2CClCH2CH3 b) CH2=CHCH2Br, C6H5CH2I, p-FC6H4CH3, o-ClC6H4CH2CH3, m-F2C6H4

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

a)

Công thức	Tên-gốc chức	Tên thay thế	Bậc
CH3I	metyliodua	iotmeta	I
CHI3		Triiotmetan	I
Br(CH2)4Br	Buta-1,4-điylbromua	1,4-đibrombutan	I
CH3CHFCH3	Isopropylflorua	2-flopropan	II
(CH3)2CClCH2CH3	Ter-pentylclorua	2-clo-2-metylbutan	III

CHI₃ có tên thông thường là Iođofom

b)

Công thức	Tên-gốc chức	Tên thay thế	Bậc
CH2=CH-CH2Br	Alylbromua	3-brompropen	I
C6H5CH2I	Benzyliođua	Iometylbenzen	I
p-FC6H4CH3	Tolylflorua	1-flo-4-metylbenzen	II
o-ClC6H4CH2CH3	2-etylphenylclorua	1-clo-2-etylbenzen	II
m-F2C6H4	m-phenylenđilorua	1,2-điflobenzen	II

Bài thực hành 7: Tính chất hóa học của crom, sắt, đồng và những hợp chất của chúng

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Thí nghiệm 1: Tính chất hóa học của kali đicromat K₂Cr₂O₇

- Tiến hành TN

    + Cho vào ống nghiệm 1-2 ml dd K₂Cr₂O₇

    + Thêm dần từng giọt dd FeSO₄ và dd H₂SO₄ tới khi có hiện tượng đổi màu

- Hiện tượng: Dung dịch màu cam trong ống nghiệm nhạt dần và xuất hiện màu vàng nhạt.

- Giải thích: K₂Cr₂O₇ có tính oxi hóa mạnh nên đã oxi hóa Fe²⁺ thành Fe³⁺(màu vàng) và giảm nồng độ K₂Cr₂O₇ nên màu cam nhạt dần.

PTHH:

K₂Cr₂O₇ + 6FeSO₄ + 7H₂SO₄ → Cr₂(SO₄)₃ + 3Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ +7H₂O

Thí nghiệm 2: Điều chế và thử tính chất của hidroxit sắt

- Tiến hành TN

    + Rót vào 2 ống nghiệm mỗi ống 2ml nước cất

    + Ống 1: Hòa tan 1 ít FeSO₄ ; ống 2: hòa 1 ít Fe₂(SO₄)₃

    + Thêm vào mỗi ống nghiệm vài giọt dd NaOH

    + Quan sát sau đó, dùng đũa thủy tinh lấy nhanh kết tủa vừa tạo thành cho vào 2 ống nghiệm khác. Nhỏ vài giọt dd HCl vào mỗi ống nghiệm.

- Hiện tượng:

    + Khi cho NaOH vào 2 ống nghiệm:

    Ống 1: xuất hiện kết tủa trắng xanh

    Ống 2: Xuất hiện kết tủa nâu đỏ

    + Khi nhỏ dd HCl vào 2 mẫu kết tủa thu được, 2 mẫu đều tan

    Ống nghiệm chứa Fe(OH)₂ tan tạo dung dịch màu xanh nhạt

    Ống nghiệm chứa kết tủa Fe(OH)₃ tan tạo dung dịch màu vàng nâu

- Giải thích: Khi cho NaOH vào 2 ống nghiệm, xuất hiện kết tủa do xảy ra phản ứng trao đổi giữa 2 muối sắt với dd NaOH. Cả 2 kết tủa có tính bazo nên đều tan trong HCl tạo dung dịch có màu của muối Fe²⁺ và Fe³⁺.

PTHH:

FeSO₄ + 2NaOH → Fe(OH)₂ + Na₂SO₄

Fe₂(SO₄)₃ + 6NaOH → 2Fe(OH)₃ + 3Na₂SO₄

Fe(OH)₂ + 2HCl → FeCl₂ + 2H₂O

Fe(OH)₃ + 3HCl → FeCl₃ + 3H₂O

Thí nghiệm 3: Tính chất hóa học của muối sắt

- Tiến hành TN:

    + Cho vào ống nghiệm 2ml dd FeCl₃

    + Nhỏ dần dần dd KI vào ống nghiệm.

- Hiện tượng: dd chuyển dần từ màu vàng sang màu nâu

- Giải thích: Fe³⁺ có tính oxi hóa nên đã oxi hóa I^- thành I₂ (màu vàng nâu)

PTHH:

2FeCl₃ + 2KI → 2FeCl₂ + 2KCl + I₂

Thí nghiệm 4: Tính chất hóa học của đồng

- Tiến hành TN:

    + Cho vào 3 ống nghiệm, mỗi ống vài mảnh đồng.

    + Ống 1: cho thêm 1ml dd H₂SO₄; ống 2: thêm 1ml dd H₂SO₄ đặc; ống 3: thêm 1 ml dd HNO₃.

    + Quan sát hiện tượng sau đó đun nóng nhẹ cả 3 ống nghiệm.

- Hiện tượng:

    + Trước khi đun nóng

    Ống 1 + ống 2: không có hiện tượng gì

    Ống 3: có khí không màu thoát ra bị hóa nâu ngoài không khí và dung dịch có màu xanh.

    + Khi đun nóng

    Ống 1: không có hiện tượng gì

    Ống 2: Có khí không màu thoát ra.

    Ống 3: Có khí không màu thoát ra bị hóa nâu ngoài không khí và dung dịch có màu xanh.

- Giải thích, PTHH:

Ống 1: Do Cu không tác dụng với H₂SO₄ loãng nên trước và sau khi đun nóng vẫn không có hiện tượng.

Ống 2: Cu không tác dụng trong H₂SO₄ đặc ở nhiệt độ thường nhưng bị oxi hóa khi đun nóng.

Ống 3: Cu bị oxi hóa trong HNO₃ ngay ở nhiệt độ thường, sinh ra khí NO không màu bị oxi hóa trong không khí tạo NO₂ (màu nâu)

3Cu + 8HNO₃ → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO + 4H₂O

2NO + O₂ → 2NO₂

Cho 10 gam một kim loại kiềm thổ tác dụng với nước, thu được 6,11 lít khí H2 (25oC và 1 atm). Hãy xác định tên của kim loại kiềm thổ đã dùng.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

nH2 = [PV]/[RT] = 0,25 mol

Gọi kim loại kiềm thổ là R.

R + 2H₂O → R(OH)₂ + H₂

M_R = 10/0,25 = 40 ⇒ R là canxi (Ca)

Cho 1,12 gam bột Fe và 0,24 gam bột Mg tác dụng với 250 ml dung dịch CuSO4, khuấy nhẹ cho đến khi phản ứng thực hiện xong. Khối lượng kim loại có trong bình phản ứng là 1,88 gam. Tính nồng độ mol của dung dịch CuSO4 trước phản ứng.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

  Khối lượng kim loại tăng: 1,88 – (1,12 + 0,24) = 0,52 (gam)

    Trước hết, Mg tác dụng với CuSO₄:

    Mg + CuSO₄ → MgSO₄ + Cu (1)

    nMg = 0,1 mol ⇒ n CuSO₄ = 0,1 mol

    Từ (1) ⇒ 0,1 mol Mg tác dụng với 0,1 mol CuSO₄, sinh ra 0,01 mol Cu đã làm cho khối lượng kim loại tăng: 0,01 .(64 – 24) = 0,4 (gam)

    ⇒ Phản ứng giữa Fe và CuSO₄ làm cho khối lượng kim loại tăng:

    0,52 - 0,40 = 0,12 (gam)

    Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

Phát biểu các định nghĩa axit, axit một nấc và nhiều nấc, bazơ, hiđroxit lưỡng tính, muối trung hoà, muối axit. Lấy các thí dụ minh họa và viết phương trình điện li của chúng.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

1. Axit

Axit là chất khi tan trong nước phân li ra cation H+.

Ví dụ: HCl → H⁺ + Cl^–

+ Những axit mà tan trong nước phân li nhiều nấc ra ion H+ gọi là các axit nhiều nấc.

Ví dụ : H₂SO4, H₃PO₄…

+ Những axit mà tan trong nước phân li 1 nấc ra ion H+ gọi là các axit một nấc.

2. Bazo

Bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra anion OH–.

Ví dụ : KOH → K+ + OH–

+ Hiđroxit lưỡng tính là hiđroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit, vừa có thể phân li như bazơ.

Zn(OH)₂ ⇔ Zn²⁺ + 2OH–

Zn(OH)₂ ⇔ ZnO₂^2- + 2H+

3. Muối

Muối là hợp chất, khi tan trong nước phân li ra cation kim loại (hoặc cation NH₄⁺) và anion gốc axit.

Ví dụ : K₂CO₃ → 2K⁺ + CO₃^2-

+ Muối trung hòa là muối mà anion gốc axit không có khả năng phân li ra ion H+.

+ Muối axit là muối mà anion gốc axit có khá năng phân li ra ion H+