Thế nào là bazơ một nấc và nhiều nấc, axit một nấc và nhiều nấc, hidroxit lưỡng tính, muối trung hòa, muối axit? Lấy các thí dụ và viết phương trình điện li của chúng trong nước.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

a) Axit nhiều nấc

- Những axit khi tan trong nước mà phân tử phân li một nấc ra ion H⁺ là các axit một nấc.

- Những axit khi tan trong nước mà phân tử phân li nhiều nấc ra ion H⁺ là các axit nhiều nấc.

- Thí dụ:

HCl → H⁺ + Cl^-

Ta thấy phân tử HCl trong dung dịch nước chỉ phân li một nấc ra ion H⁺, đó là axit một nấc.

H₃PO₄ ↔ H⁺ + H₂PO₄^- ;

H₂PO₄^- ↔ H⁺ + HPO₄^2- ;

HPO₄^2- ↔ H⁺ + PO₄^3- ;

Phân tử H₃PO₄ phân I ba nấc ra ion H⁺, H₃PO₄ là axit ba nấc.

b) Bazơ nhiều nấc

- Những bazơ khi tan trong nước mà phân tử phân li một nấc ra ion OH^- là các bazơ một nấc.

- Những bazơ khi tan trong nước mà phân tử phân li nhiều nấc ra ion OH^- là các bazơ nhiều nấc.

- Thí dụ:

NaOH → Na⁺ + OH^-

Phân tử NaOH khi tan trong nước chỉ phân li một nấc ra ion OH^-, NaOH là bazơ một nấc.

Mg(OH)₂ ↔ Mg(OH)⁺ + OH^- ;

Mg(OH)⁺ ↔ Mg²⁺ + OH^- ;

Phân tử Mg(OH)₂ phân li hai nấc ra ion OH^-, Mg(OH)₂ là bazơ hai nấc.

c) Hidroxit lưỡng tính

Hidroxit lưỡng tính là hidroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit, vừa có thể phân li như bazơ.

- Thí dụ: Zn(OH)₂ là hidroxit lưỡng tính:

Zn(OH)₂ ↔ Zn²⁺ + 2OH^- : Phân li theo kiểu bazơ

Zn(OH)₂ ↔ 2H⁺ + ZnO₂^2-(*) : Phân li theo kiểu axit

d) Muối trung hòa

Muối mà anion gốc axit không còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺ (hidro có tính axit) được gọi là muối trung hòa.

- Thí dụ: NaCl, (NH₄)₂ SO₄, Na₂CO₃.

(NH₄)₂ SO₄ → 2NH₄⁺ + SO₄^2-

e) Muối axit

Nếu anion gốc axit của muối vẫn còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺, thì muối đó được gọi là muối axit.

- Thí dụ: NaHCO₃, NaH₂PO₄ , NaHSO₄.

NaHCO₃ → Na⁺ + HCO₃^-

Đốt cháy hoàn toàn m gam cacbon trong V lít oxi (điều kiện tiêu chuẩn), thu được hỗn hợp khí A có tỉ khối đối với oxi là 1,25. a) Hãy xác định thành phần phần trăm theo thể tích các khí có trong hỗn hợp A. b) Tính m và V. Biết rằng khi dẫn hỗn hợp khí A vào đựng dung dịch Ca(OH)2 dư tạo thành 6 gam kết tủa trắng.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

a)

d_A/O2 = M_A/32 = 1,25

=> M_A = 40 (*)

Phương trình phản ứng:

C + O₂ -> CO₂ (1)

C + CO₂ -> 2CO (2)

Bài toán này có thể xảy ra hai trường hợp sau:

Trường hợp 1: Oxi dư (không có phản ứng 2): Hỗn hợp A gồm CO₂ và O₂ dư.

Thành phần phần trăm các chất trong hỗn hợp về mặt toán học không ảnh hưởng đến số mol hỗn hợp.

Xét 1 mol hỗn hợp A, trong đó X là số mol của CO₂ và (1 - x) là số mol của O₂ dư.

Ta có: MA = ((44x + (1 - x)32)/1) = 40 => x = 2/3

=> %V_CO2 = 2/3.100% = 66,67% => %V_O2 = 33,33%

Trường hợp 2: O₂ thiếu (có phản ứng 2), hỗn hợp A có CO₂ và CO.

Tương tự trên, xét 1 mol hỗn hợp A, trong đó a là số mol của CO₂ và (1 - a) là số mol của CO

M_A = (44a  + 28(1 - a))/1  = 40 => a = 0,75

Vậy %V_CO2 = 0,75. 100% = 75%; %V_CO = 100% - 75% = 25%.

b) Tính m, V:

CO2       +       Ca(OH)2           ---------->    CaCO3  +   H2O

0,06                                                                0,06

Trường hợp 1: n_CO2 = 0,06 mol ⇒ n_O2 dư = 1/2 n_CO2 = 0,03 (mol)

Vậy: m_C = 0,06.12 = 0,72 gam; V_O2 = (0,06 + 0,03).22,4 = 2,016 (lít).

Trường hợp 2: n_CO2 = 0,06mol; n_CO = n_CO2/3 = 0,02(mol)

BT nguyên tố C ⇒ n_C = n_CO2 +n_CO = 0,06 + 0,02 = 0,08 mol ⇒ m_C = 0,08.12 = 0,96(g)

BT nguyên tố O ⇒ n_O2 = n_CO2 + 1/2. n_CO = 0,06 + 0,01 = 0,07 mol ⇒ V_O2 = 0,07.22,4 = 1,568 (lít).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Khi cho 0,6g một kim lại nhóm IIA tác dụng với nước tạo ra 0,336 lít khí hiđro (ở điều kiện tiêu chuẩn). Xác định kim loại đó.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Gọi kí hiệu, nguyên tử khối của kim loại là M, kim loại M có 2 electron lớp ngoài cùng nên có hóa trị II.

M + 2H₂O → M(OH)₂ + H₂.

n_H2 = 0,336 : 22,4 =  0,015 mol.

n_M = 0,015.

M = m/n = 0,6/0,015 = 40

Suy ra nguyên tử khối là 40u.

Vậy nguyên tố kim loại là Ca.

Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm 0,2 mol Mg và 0,03 mol MgO trong V lít dung dịch HNO3 0,5M vừa đủ thu được dung dịch Y và 0,896 lít (đktc) khi N2O duy nhất. Giá trị của V và tổng khối lượng muối thu được trong Y

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

n_N2O = 0,04 mol

MgO + 2HNO₃ → Mg(NO₃)₂ + H₂O

4Mg + 10HNO₃ → 4Mg(NO₃)₂ + N₂O + 5H₂O

4Mg + 10HNO₃ → 4Mg(NO₃)₂ + NH4NO₃ + 3H₂O

n_HNO3 = 0,06 + 0,4 + 0,1 = 0,56 mol

V = 1,12 lít

m_muối = 0,23.148 + 0,01.80 = 34,84 (gam)

Tìm giá trị mol

Cơ bản - Trắc nghiệm

Đáp án:

• Câu A. 0,0500

• Câu B. 0,5000

• Câu C. 0,6250

• Câu D. 0,0625