Thế nào là bazơ một nấc và nhiều nấc, axit một nấc và nhiều nấc, hidroxit lưỡng tính, muối trung hòa, muối axit? Lấy các thí dụ và viết phương trình điện li của chúng trong nước.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

a) Axit nhiều nấc

- Những axit khi tan trong nước mà phân tử phân li một nấc ra ion H⁺ là các axit một nấc.

- Những axit khi tan trong nước mà phân tử phân li nhiều nấc ra ion H⁺ là các axit nhiều nấc.

- Thí dụ:

HCl → H⁺ + Cl^-

Ta thấy phân tử HCl trong dung dịch nước chỉ phân li một nấc ra ion H⁺, đó là axit một nấc.

H₃PO₄ ↔ H⁺ + H₂PO₄^- ;

H₂PO₄^- ↔ H⁺ + HPO₄^2- ;

HPO₄^2- ↔ H⁺ + PO₄^3- ;

Phân tử H₃PO₄ phân I ba nấc ra ion H⁺, H₃PO₄ là axit ba nấc.

b) Bazơ nhiều nấc

- Những bazơ khi tan trong nước mà phân tử phân li một nấc ra ion OH^- là các bazơ một nấc.

- Những bazơ khi tan trong nước mà phân tử phân li nhiều nấc ra ion OH^- là các bazơ nhiều nấc.

- Thí dụ:

NaOH → Na⁺ + OH^-

Phân tử NaOH khi tan trong nước chỉ phân li một nấc ra ion OH^-, NaOH là bazơ một nấc.

Mg(OH)₂ ↔ Mg(OH)⁺ + OH^- ;

Mg(OH)⁺ ↔ Mg²⁺ + OH^- ;

Phân tử Mg(OH)₂ phân li hai nấc ra ion OH^-, Mg(OH)₂ là bazơ hai nấc.

c) Hidroxit lưỡng tính

Hidroxit lưỡng tính là hidroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit, vừa có thể phân li như bazơ.

- Thí dụ: Zn(OH)₂ là hidroxit lưỡng tính:

Zn(OH)₂ ↔ Zn²⁺ + 2OH^- : Phân li theo kiểu bazơ

Zn(OH)₂ ↔ 2H⁺ + ZnO₂^2-(*) : Phân li theo kiểu axit

d) Muối trung hòa

Muối mà anion gốc axit không còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺ (hidro có tính axit) được gọi là muối trung hòa.

- Thí dụ: NaCl, (NH₄)₂ SO₄, Na₂CO₃.

(NH₄)₂ SO₄ → 2NH₄⁺ + SO₄^2-

e) Muối axit

Nếu anion gốc axit của muối vẫn còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺, thì muối đó được gọi là muối axit.

- Thí dụ: NaHCO₃, NaH₂PO₄ , NaHSO₄.

NaHCO₃ → Na⁺ + HCO₃^-

Thí nghiệm 2. Điều chế và thử một tính chất của metan

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

- Tiến hành thí nghiệm:

   + Trộn đều natri axetat với vôi tôi xút theo tỉ lệ khối lượng 1:2, cho 4-5g hỗn hợp vừa trộn vào ống nghiệm khô có nút và ống dẫn khí

   + Lắp dụng cụ như hình 5.2

   + Đun nóng đáy ống nghiệm bằng đèn cồn

   + Thay ống dẫn khí bằng ống vuốt nhọn rồi đốt khí thoát ra. Quan sát màu ngọn lửa

   + Dẫn dòng khí lần lượt vào dd Br₂ hoặc dd thuốc tím. Quan sát hiện tượng

- Hiện tượng:

   + Đưa que diêm đang cháy tới đầu ống dẫn khí vuốt nhọn, CH₄ được dẫn ra từ ống nghiệm bốc cháy với ngọn lửa xanh nhạt.

   + Đưa mặt đế sứ vào phía trên ngọn lửa, có các giọt nước đọng trên mặt sứ.

   + Đưa đầu ống dẫn khí sục vào các dung dịch KMnO₄ và nước brom, không có hiện tượng mất màu.

- Giải thích:

   + Đốt CH₄ cháy tạo ra CO₂ và H₂O, tỏa nhiều nhiệt, CH₄ cháy với ngọn lửa xanh.

PTHH: CH₄ + 2O₂ → CO₂ + H₂O (H = -890kJ)

   + CH₄ không làm mất màu dung dịch KMnO₄ và nước brom, chứng tỏ không xảy ra phản ứng.

Nguyên tử khối trung bình của clo là 35,5. Clo trong tự nhiên có hai đồng vị là 35Cl và 37Cl. Thành phần phần trăm về khối lượng của 3717Cl chứa trong HClO4 (với hidro là đồng vị 11H, oxi là đồng vị 816O) là

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

³⁵Cl(x₁%) và ³⁷Cl (x₂%)

⇒ x₁ + x₂ = 100 (1)

Từ(1)(2) ⇒ x₁ = 75; x₂ = 25

Hỗn hợp E gồm este đơn chức X và este hai chức Y (X, Y đều no, mạch hở). Xà phòng hóa hoàn toàn 40,48 gam E cần vừa đủ 560 ml dung dịch NaOH 1M, thu được hai muối có tổng khối lượng a gam và hỗn hợp T gồm hai ancol có cùng số nguyên tử cacbon. Đốt cháy toàn bộ T, thu được 16,128 lít khí CO2 (đktc) và 19,44 gam H2O. Tìm a?

Nâng cao - Tự luận

Đáp án:

Giải T + O₂ -^to→ 0,72 mol CO₂ + 1,08 mol H₂O.

Tương quan n_T = ∑n_H2O - ∑n_CO2 → số C = 0,72/0,36 = 2

→ 2 ancol no có cùng số C là 2 chỉ cố thể là C₂H₅OH và C₂H₄(OH)2

→ n_X + n_Y = ∑n_{hỗn hợp ancol} = 0,36 mol; lại có

→ giải hệ só mol có n_X = 0,16 mol; n_Y = 0,2 mol.

Từ giả thiết đề cho có:

40,48 gam E + 0,56 mol NaOH → a gam muối + 0,15 mol C₂H₅OH + 0,2 mol C₂H₄(OH)2

→ bảo toàn khối lượng có a = 43,12 gam → Chọn đáp án A

Giải cụ thể và rõ hơn 2chất X và Y ta biện luận giải pt nghiệm nguyên như sau:

40,48 gam hỗn hợp E gồm 0,16 mol X dạng C_nH_2nO₂ và 0,2 mol Y dạng C_mH_2m-2O₄

→ 0,16.(14n + 32) + 0,2.(14m + 62) = 40,48 → 4n + 5m = 41

Cặp nghiệm nguyên thỏa mãn là n = 4 và m = 5.ứng với X là CH₃COOC₂H₅ và Y là HCOOCH₂CH₂OOCCH₃.

Khi phân hủy có xúc tác 122,5g Kaliclorat (KClO3) thể tích khí oxi (đktc) thu được bao nhiêu?

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

n_KClO3 = 1 mol

2KClO₃ --t0-->  2KCl + 3O₂↑

1 → 1,5 (mol)

Vậy V_O2 = 1,5.22,4 = 33,6 lít