Cho xenlulozơ tác dụng với anhiđrit axetic, người ta thu được axit axetic và 82,2 g hỗn hợp rắn gồm xenlulozơ triaxetat và xenlulozơ điaxetat. Để trung hoà 1/10 lượng axit tạo ra cần dùng 80 ml dung dịch NaOH 1M. Tính phần trăm khối lượng từng chất trong hỗn hợp rắn thu được.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

n _NaOH= 0,08 mol

Để trung hoà l/10 lượng axit cần 0,08 mol NaOH

→n _CH3COOH  = 10.n _NaOH= 0,8 (mol).

Đặt khối lượng xenlulozơ triaxetat là x gam, khối lượng xenlulozơ điaxetat là y gam ; ta có : x + y = 82,2         (1)

Khi tạo ra 288n g xenlulozơ triaxetat, thì tạo ra 3n mol CH₃COOH

Khi tạo ra x g xenlulozơ triaxetat, thì tạo ra $\frac{3\mathrm{x/}}{288}$mol CH₃COOH

Khi tạo ra 246n g xenlulozơ điaxetat thì tạo ra 2n mol CH₃COOH

Khi tạo ra y g xenlulozơ điaxetat thì tạo ra $\frac{2\mathrm{y/}}{246}$ mol CH₃COOH.

$\to n_{CH3COOH}=\frac{3\mathrm{x/}}{288}+\frac{2\mathrm{y/}}{246}=0,8\left(2\right)$

Giải hệ gồm phương trình (1) và (2) tìm được : x = 57,6 ; y = 24,6.

Xenlulozơ triaxetat chiếm 70,1% khối lượng.

Xenlulozơ đĩaetat chiếm 29,9 % khối lượng.

Lấy thí dụ và viết các phương trình hoá học dưới dạng phân tử và ion rút gọn cho phản ứng sau: a. Tạo thành chất kết tủa b. Tạo thành chất điện li yếu c. Tạo thành chất khí

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

a. Tạo thành chất kết tủa:

AgNO₃ + HCl →  AgCl↓ + HNO₃ 

Ag + Cl^- →  AgCl↓ 

K₂SO₄+ Ba(OH)₂ →  2KOH + BaSO₄ 

Ba²⁺ SO₄^2- →  BaSO₄ ↓

Na₂CO₃ + MgCl₂ →  2NaCl + MgCO_{3 ↓}

Mg²⁺ CO₃^2- →  MgCO_{3 ↓}

b. Tạo thành chất điện li yếu

1) 2CH₃COONa + H₂SO₄ →  2CH₃COOH + Na₂SO₄ 

CH₃COO^- + H⁺ →  CH₃COOH 

2) NaOH + HNO₃ →  NaNO₃ + H₂O

H⁺ + OH^- →  H₂O 

3) NaF + HCl →  NaCl + HF 

H ⁺ + F^- →  HF

c. Tạo thành chất khí: 

1) FeS + 2HCl →  FeCl₂ + H₂S 

FeS + 2H + →  Fe²⁺ H₂S

2) K₂SO₃ + 2HCl →  2KCl + H₂O + SO₂ 

2H+ SO₃²- →  H₂O + SO₂

3) NaOH + NH₄Cl →  NaCl + NH₃ + H₂O 

NH₄^- + OH^- →  NH₃ + H₂O

Tìm câu đúng trong các câu sau đây:

Cơ bản - Trắc nghiệm

Đáp án:

• Câu A. Clo là chất khí không tan trong nước.

• Câu B. Clo có số oxi hóa -1 trong mọi hợp chất.

• Câu C. Clo có tính oxi hóa mạnh hơn brom và iot.

• Câu D. Clo tồn tại trong tự nhiên dưới dạng đơn chất và hợp chất.

Viết cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố có Z = 20; 21; 24; 29; 30. Cấu hình electron của chúng có đặc điểm gì? Tại sao Cu ở nhóm IB, Zn ở nhóm IIB?

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố:

Z = 20: ls² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s² ;

Z = 21: ls² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 3d¹ 4s² ;

Z = 24: ls² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 3d⁵ 4s¹ ;

Z = 29: ls² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 3d¹⁰ 4s¹ ;

Z = 30: ls² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 3d¹⁰ 4s² ;

Nguyên tử của nguyên tố Z = 20 có electron cuối cùng điền vào phân lớp s của lớp ngoài cùng. Đó là nguyên tố s.

Các nguyên tử của nguyên tố còn lại có electron cuối cùng điền vào phân lớp d sát lớp ngoài cùng. Đó là những nguyên tố d.

Ở nguyên tử của nguyên tố Z = 24 và Z = 29 có sự chuyển 1 electron từ phân lớp 4s của lớp ngoài cùng để đạt cấu hình bán bão hòa (phân lớp 3d có 5e) và bão hòa (phân lớp 3d có đủ 10e).

Những nguyên tố d có phân lớp d đã bão hòa thì số thứ tự nhóm của chúng bằng số electron lớp ngoài cùng. Vì vậy, nguyên tử của nguyên tố Cu (Z = 29) có phân lớp 3d đủ 10 electron và lớp ngoài cùng có 1 electron nên ở nhóm IB và nguyên tử của nguyên tố Zn (Z = 30) có phân lớp 3d đủ 10 electron và lớp ngoài cùng có 2 electron nên ở nhóm IIB.

Hòa tan hết 15,0 gam hỗn hợp X gồm Fe, Fe3O4, FeCO3 và Fe(NO3)2 trong dung dịch chứa NaHSO4 và 0,16 mol HNO3 thu được dung dịch Y và hỗn hợp khí Z gồm CO2 và NO (tỉ lệ mol tương ứng 1: 4). Dung dịch Y hòa tan tối đa 8,64 gam bột Cu, thấy thoát ra 0,03 mol khí NO. Nếu cho dung dịch Ba(OH)2 dư vào Y, thu được 154,4 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn và khí NO là sản phẩm khử duy nhất của cả quá trình. Tính phần trăm khối lượng của Fe đơn chất trong hỗn hợp X?

Nâng cao - Tự luận

Đáp án:

Cu + Y → sinh ra NO ⇒ chứa H⁺ và NO₃^- không chứa Fe²⁺

n_H⁺ du = 4n_NO = 0,12 mol

Bảo toàn e: 2n_Cu = n_Fe³⁺ + 3n_NO ⇒ n_Fe³⁺ = 0,18 mol

Xét Ba(OH)₂ + Y ⇒ ↓ gồm Fe(OH)₃ và BaSO₄ → n_BaSO4 = 0,58 mol

Bảo toàn gốc SO₄: n_NaHSO4 = n_SO4^2-/Y = n_BaSO4 = 0,58 mol ⇒ n_Na⁺/Y

Bảo toàn điện tích: n_NO3^- = 0,18 mol

Bảo toàn nguyên tố Hidro: n_H2O = 0,31 mol

Bảo toàn khối lượng: m_Z = 4,92 (g) → dễ giải ra được 0,03 mol CO₂; 0,12 mol NO

Bảo toàn nguyên tố Nito: n_Fe(NO3)2 = 0,02 mol; n_FeCO3 = n_CO2 = 0,03 mol

n_H⁺ pư = 2n_O + 4n_NO + 2n_CO3 ⇒ n_O = 0,04 mol ⇒ n_Fe3O4 = 0,01 mol

Bảo toàn nguyên tố Fe: n_Fe = 0,1 mol ⇒ %m_Fe = (0,1.56): (15.100%) = 37,33%